2011-01-29

කෙටි සටහනක් - රොඩී බස

භාෂාව ගත්තාම රොඩී බාසාවෙයි වැදි බාසාවෙයි අතර සමානකම් හුඟක් තියෙනවා.. පසු කාලීනව ඒවායේ විකාශනයන්ට අනුව වෙනස්වුන අසමානතාවන් වුනත් නැත්තෙම නෑ.. කොහොමත් වැද්දො කියන එක අපි කවුරුත් දන්න කතාවට අමතරව තව කතාවක් තියෙනවානේ. දන්න කතාව තමා කුවේණිගේ ලමයින්ගෙන් වැද්දො හැදුනා කියන එක. නමුත් රොඩී සහ වැද්දෝ කියන්නේ ඉන්දියාවෙන් ලංකාවට සංක්‍රමණය වුන ගෝත්‍ර දෙකක් කියලත් කතාවක් තියෙනවා. එහෙම බැලුවොත් අදාල ගෝත්‍ර දෙක ලංකාවේ ඒකාලේ පැවතුන බාසාවන් එකක් ගනුදෙනු කරනකොට අනුගත වුනා වෙන්නත් පුළුවන්.. රොඩී බසෙත් වැදි බසෙත් තියෙන ලස්සන ගතියක් වෙන්නේ මේ බාසා දෙකම හැදිලා තියෙන්නේ බොහොමයක් වක්‍රෝත්ති යෙදුම් වලින් ඒ කියන්නේ අදාල නම දාලා තියෙන්නේ ඒක විස්තර වෙන විදිහට උදාහරණ විදිහට වැදිබාසාවේ
බ්ම්මඩ ගානෙකා - බිම බඩ ගා යන එකා (තලගොයා)
දෙපතම් මගලා - අං දෙකක් ඇති සතා (මුවා)
කඳන් පනින්නා - ගසෙන් ගසට පනින්නා (වඳුරා)
බොට කඳා - විශාල කඳක් ඇත්තා (අලියා)

රොඩී වලත් මේ වගේ වචන තියෙනවා..
උහැල්ලේ රබොත් අංග - ගසේ අත්ත
බින්තලව්වේ තැවිනෙන දැගුල් දෙගිරාව - පාද
ඉලයත් තෙරි නිලාටු අංගය - මුහුද

මේ දෙකේ තව ලස්සන දෙයක් තියෙනවා ඒක රොඩී වල නම් ටිකක් වැඩියි.. ඒක තමා ඇතුලින් රහස් බාසාවක් වගේ තියෙන එක. ඒ කියන්නේ රොඩීන් කලේ ඉල්ලන් කෑම කියන එක නිසා සාමාන්‍ය සිංහල ජනවහරට සමාන වුනත් වෙනස් සිංහල ජනතාවට නොතේරෙන ලෙස ඔවුන් ඉන්න තැන්වල තමන්ගේ දේවල් කතා කරන්න තිබුන බාසාවක්. ඔවුන් ඒක පාවිච්චි කරන්නේ ආගන්තුක ජනයාට මුකුත් තේරෙන්නේ නැතුව. (අපි ඔය සුද්දෙක් ඉන්නකොට සිංහලෙන් ඌත් එක්ක හිනාවෙවී ඌට බනින්නේ ඒ වගේ සීන් එකක්) විල්හෙල්ම් ගෛගර් තමා ඔය රොඩී බස ගැන මෙතෙක් කරපු හොඳම අධ්‍යනය කරලා තියෙන්නේ.. (ඌත් සුද්දෙක් හෙවත් අධිරාජ්‍යවාදියෙක්) ගෛගර් මේ රොඩී බාසාව කොටස් 4කට බෙදලා දක්වනවා.
  1. විදේශීය සම්භවයකින් යුක්ත වදන්
    1. බුස්සා - බල්ලා
    2. බූලෑවා - වඳුරා
    3. බුහැකා - බලලා
    4. ලුද්දා - මී හරකා
  2. රොඩීන්ට විශේෂිත වදන්
    1. පෙකනවා - දකිනවා
    2. යාපෙනවා - තිබෙනවා
    3. තෙරි - හොඳ, ලොකු
  3. සිංහලට හුරු වදන්
    1. ලතු - රතු
    2. කලුවැලි - කළුවර
    3. මීරි - මිහිරි
    4. හිදුලු - සුදු, කිරි
  4. අළුතින් තනා ගත් වදන්
මෙය කෘතිමව නිපදවා ගත් බසෙකි. අනික්  ගෝත්‍රවලට තේරෙන්නෙ නැති වෙන්න කතා බහ හුවමාරුවට තමා මේක යොදාගෙන තියෙන්නේ.. ඒකට වැඩිපුරම බාවිතා කරලා තියෙන්නේ තෙරි, හාප කියන විශේෂණ පද එක්ක අන්ගයා (මිනිසා) වගේ නාම පද එකතු කරලා වෙනම අර්ථයක් වෙන වචන හදාගෙන තියෙනවා.. උදාහරණ විදිහට
  •      තෙරි බොරළුව (මහා ගල)
  •      ඉලයත් තෙරි අන්ගෙ (ඉහල තිබෙන උතුම් වස්තුව - ඉර)
  •      ඉලයත් තෙරි නිලාටු අන්ගේ (උතුම් විශාල හොඳ ජලය - මුහුද)
  •      තෙරි නිලාටු හාපයා (දියේ සිටින නපුරු සතා - කිඹුලා)

ආසාවක් තියෙනවානම් චන්ද්‍ර ශ්‍රී වික්‍රමසිංහගේ ගාඩි ජනවත හා ගෛගර්ගෙ The Language of Rodiyas ‌in Ceylon කියන නිබන්ධනය කියවන්න ගෛගර්ගෙ නිබන්ධනය තමා මමත් කියවපු හොඳම එක. තව රාඝවන්ගේත් පොතක් තියෙනවා. Simon casie Chetty (කාසි සෙට්ටියා) වචන ලිස්ට් එකක් දාලා තියෙනවා. මාත් ඒක මේ දවස්වල හොයනවා.. ආසාවක් තියෙනවා නම් කියවලා බලන්න..

No comments: